اندازه‌گیری دما، یکی از عوامل حیاتی در صنایع مختلف از جمله صنایع پتروشیمی است. دقت و دقیق بودن اندازه‌گیری دما باعث می‌شود که عملکرد و فرآیندهای شما ایمن، کارآمد و بهینه باشند. در این راستا، ترموکوپل‌ها به عنوان یکی از تجهیزاتی که در اندازه‌گیری دما به کار می‌روند، بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند.
این دستگاه‌ها از اصول فیزیکی مبنی بر تولید جریان الکتریکی در اثر تفاوت دما در دو فلز مختلف کار می‌کنند. انتخاب صحیح ترموکوپل برای صنعت شما، به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله سازگاری با محیط کار، فرکانس مورد نیاز و دقت اندازه‌گیری مورد نظر. ترموکوپل‌ها هزینه نسبتاً کمی دارند و قادر به اندازه‌گیری دما تا ۲۳۰۰ درجه سانتیگراد نیز می‌باشند.
در این مقاله، به معرفی انواع ترموکوپل صنعتی ، ویژگی های هر کدام و کاربردهای آنها پرداخته و در نهایت نکاتی را درمورد خرید ترموکوپل برای کاربرد صنعتی بررسی خواهیم کرد.
انواع ترموکوپل صنعتی
1- ترموکوپل صنعتی نوع K
یکی از انواع ترموکوپل صنعتی، ترموکوپل نوع K است که از ترکیب نیکل-کروم یا نیکل-آلومینیوم ساخته می‌شود. این نوع ترموکوپل معمولاً در محیط‌های اکسید کننده یا در حضور گازهای بی‌اثر استفاده می‌شود. توانایی اندازه‌گیری دما تا 1200 درجه سانتیگراد را دارد.
ترموکوپل نوع K دارای دقت دمایی بسیار خوبی است و محدوده وسیعی از دما را پوشش می‌دهد. به علت ویژگی‌های برتر خود، این نوع ترموکوپل از جمله محبوب‌ترین ترموکوپل‌های صنعتی است و در صنایع ساخت فولاد و آهن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
2- ترموکوپل صنعتی نوع J
ترموکوپل نوع J از ترکیب نیکل و مس یا آهن ساخته می‌شود و معمولاً در محیط‌های خلا، اکسید کننده یا اتمسفر گازهای بی‌اثر مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ترموکوپل صنعتی برای اندازه‌گیری دما تا 750 درجه سانتیگراد استفاده می‌شود و در صنایع تولید برق، معدن، نفت، گاز، داروسازی، بیوتکنولوژی، سیمان، کاغذ، شیشه و سایر صنایع کاربرد دارد.
3- ترموکوپل نوع R
ترموکوپل نوع R، از دو مفتول پلاتین و رودیوم تشکیل شده است و دارای ویژگی هایی مانند دقت بالا، قابلیت استفاده در دماهای بالا، مقاومت در برابر خوردگی و اکسیداسیون است. این ترموکوپل در صنایعی مانند صنایع فولاد، شیمیایی و … استفاده می شود.
4- ترموکوپل نوع S
ترموکوپل نوع S از آلیاژ پلاتین-رودیم و پلاتین استفاده می‌کند. این ترموکوپل دارای دقت بسیار بالا و پایداری در دماهای بالا است. با دامنه دمایی 0-1600 درجه سانتیگراد، ترموکوپل نوع S برای کاربردهایی مانند فرآوری فلزات و صنایع شیمیایی مناسب است.
5- ترموکوپل نوع B
این ترموکوپل با استفاده از پلاتین و رودیوم تولید می‌شود و دارای بازه دمایی 0 تا 1800 درجه سانتیگراد است. این ترموکوپل به دلیل دقت بالا، مقاومت در برابر خوردگی و اکسیداسیون و قابلیت استفاده در دماهای بالا، در صنایعی مانند فولاد، شیمیایی، آزمایشگاهی و فضایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
6- ترموکوپل صنعتی نوع N
ترموکوپل نوع N از ترکیب نیکل، کروم و سیلیکون یا نیکل و سیلیکون تشکیل شده است. این نوع ترموکوپل تا دمای 1200 درجه سانتیگراد قابل استفاده است و در دماهای بالا بسیار دقیق عمل می‌کند.
ترموکوپل نوع N به عنوان جایگزینی برای ترموکوپل‌های نوع K در صنایعی که نیاز به عمر طولانی و پایداری بیشتری دارند، استفاده می‌شود. این ترموکوپل‌ها با ویژگی‌های خاص خود، نقش مهمی را در بسیاری از صنایع ایفا می‌کنند.
7- ترموکوپل صنعتی نوع T
ترموکوپل نوع T از جنس مس یا نیکل و مس ساخته می‌شود و در محیط‌های اکسیداسیون تا دمای ۳۵۰ درجه سانتیگراد استفاده می‌شود. این نوع ترموکوپل با محیط مرطوب و خوردگی به خوبی سازگاری دارد و مقاومت در برابر آنها از خود نشان می‌دهد. ترموکوپل صنعتی نوع T عمدتاً برای اندازه‌گیری دماهای پایین مورد استفاده قرار می‌گیرد.
8- ترموکوپل صنعتی نوع E
ترموکوپل نوع E از ترکیب نیکل و کروم یا نیکل و مس ساخته می‌شود و قادر است دماهای تا ۹۰۰ درجه سانتیگراد را اندازه‌گیری کند. این ترموکوپل نیز در دماهای زیر صفر و یا در محیط‌های اکسید کننده مورد استفاده قرار می‌گیرد.
9- ترموکوپل صنعتی نوع C
ترموکوپل نوع C از آلیاژ تنگستن رنیوم ساخته شده است و قابلیت اندازه‌گیری دماهای بسیار بالا تا ۲۳۰۰ درجه سانتیگراد را دارد. این نوع ترموکوپل صنعتی در صنایع هوافضا، رآکتورهای هسته‌ای و صنایع گرمایشی به کار می‌رود. با توجه به ویژگی‌های خاص خود، ترموکوپل نوع C در شرایط سخت و دماهای بسیار بالا عملکرد بسیار خوبی را از خود نشان می‌دهد.
کاربرد های انواع ترموکوپل صنعتی
ترموکوپل ها در صنایع مختلف برای اندازه گیری دما و کنترل فرآیندهای صنعتی استفاده می‌شوند. در جدول زیر کاربردهای انواع ترموکوپل های صنعتی معرفی شده است:
| نوع ترموکوپل | محدوده دمایی | کاربردهای رایج |
| نوع K | 0 تا 1100 درجه سانتیگراد | صنایع شیمیایی، پلاستیک، فولاد و کوره‌های دمای بالا |
| نوع S | ۰ تا ۱۶۰۰ درجه سانتیگراد | کوره‌های دمای بالا، آنالیز گاز و تولید کاغذ |
| نوع R | ۰ تا ۱۶۰۰ درجه سانتیگراد | کوره‌های دمای بالا، آنالیز گاز و تولید کاغذ |
| نوع B | 0 تا 1800 درجه سانتیگراد | صنایع فولاد، شیمیایی، آزمایشگاهی و فضایی |
| نوع E | 0 تا 800 درجه سانتیگراد | محیط های سرد، صنایع هوا و فضا |
| نوع C | 0 تا 2300 درجه سانتیگراد | صنایع هوافضا، رآکتورهای هسته‌ای و صنایع گرمایشی |
| نوع T | 185- تا 300 درجه سانتیگراد | صنایع غذایی |
| نوع N | 0 تا 1100 درجه سانتیگراد | بسته به نوع فلزات و محدوده دمایی، کاربردهای متنوع در صنعت |
| نوع J | 0 تا 750 درجه سانتیگراد | صنایع تولید برق، معدن، نفت، گاز، داروسازی، بیوتکنولوژی، سیمان، کاغذ، شیشه |
چطور بهترین نوع ترموکوپل صنعتی را انتخاب کنیم؟
ترموکوپل ها به عنوان یکی از ابزارهای مهم در صنعت و علم، برای اندازه گیری دما و کنترل فرآیندهای صنعتی استفاده می شوند. برای انتخاب بهترین نوع ترموکوپل صنعتی، نیاز به در نظر گرفتن چند عامل کلیدی است:
1. نیازسنجی
ابتدا باید نیازهای خود را مشخص کنید. این شامل محدوده دمایی کاری، دقت مورد نیاز و مقاومت در برابر شرایط محیطی است.
2. مقایسه کاربردها
بر اساس جدول کاربردهای ترموکوپل‌ها که در بخش قبلی آورده شد، نوع ترموکوپلی را انتخاب کنید که کاربردهای مطابق با نیاز شما را دارد.
3. توجه به تولید کننده
انتخاب یک تولید کننده معتبر و بررسی گواهینامه‌ها و استانداردهای مربوطه می‌تواند به اطمینان از کیفیت ترموکوپل کمک کند.
4. متریال به‌کار‌رفته در تولید
بررسی نوع فلزات مورد استفاده در ترموکوپل و مقاومت آنها در برابر خوردگی و اکسیداسیون مهم است.
5. قیمت
همچنین باید با توجه به بودجه خود و ارزش افزوده‌ای که ترموکوپل به فرآیند صنعتی شما می‌افزاید، نوع مناسب را انتخاب کنید. باید توجه داشت که قیمت بالا همیشه بهترین گزینه نیست و باید با توجه به نیاز و کاربرد مورد نظر، ترموکپلی با قیمت مناسب و با کیفیت خوب خریداری کنید.
با رعایت این نکات، می توانید بهترین ترموکوپل را برای کاربرد مورد نیاز خود انتخاب کنید و از دقت و دوام بالای آن برای کترل دما و فرآیندهای صنعتی خود بهره مند شوید. همچنین، انتخاب درست ترموکوپل، می تواند به صرفه جویی در هزینه های صنعتی و بهبود کیفیت محصولات منجر شود.
نتیجه گیری
با توجه به موارد مطرح شده، از ترموکوپل های صنعتی به عنوان یکی از ابزارهای مهم در صنعت حرارت و دما سنجی استفاده می‌شود. در این مقاله به معرفی انواع ترموکوپل های فلزی مانند ترموکوپل نوع K، S، R ، B و… پرداخته شد. همچنین کاربردهای این ابزارها در صنایع مختلفی مانند صنایع فلزات، فولاد، شیمیایی، آزمایشگاهی و فضایی معرفی شد.
برای اطلاع از قیمت ترموکوپل با بهترین کیفیت ساخت، میتوانید با کارشناسان گروه تولیدی الکترورسا تماس بگیرید. آنها به شما در اسرع وقت قیمت ترموکوپل مورد نظرتان را اعلام خواهند کرد.